Jafningjafræðsla fyrir unga maka fer aftur af stað í næstu viku. Að þessu tilefni fengum við góðfúslegt leyfi hjá Karli Hreiðarssyni til að birta eldri færslu þar sem hann segir ávinning af slíkum stuðningi ómetanlegan.
Vorið 2007 greindist konan mín með brjóstakrabbamein.
Við vorum (og erum enn!) ung þegar það kom upp, hún rétt orðin 27 ára og ég árinu eldri. Höfðum 3 mánuðum áður eignast okkar fyrsta barn. Það var óneitanlega sérstök staða, en samt ekki á þann hátt sem flestir halda. Þvert á móti var algjörlega frábært að hafa þennan gleðigjafa að hugsa um á meðan þessari meðferð stóð. Leitin gekk ekkert sérstaklega hratt fyrir sig í upphafi enda nýbökuð móðir með allskonar flækjur í þessu brjóstakerfi. Heimilislæknirinn okkar ákvað þó að þetta þyrfti frekari skoðunar við og því er ég í aðstöðu í dag að skrifa þennan pistil með þessum hætti. Skurð- og lýtalæknir fór í að leita og nokkrum vikum síðar var stóra og hrikalega K-greiningin komin. Þá var ráðist í aðgerð 5 dögum síðar. Þar á eftir tók við hörð lyfjameðferð og geislar.
En svo ég komi mér að efninu. Þegar maður lendir í því að standa við hliðina á þeirri manneskju sem manni þykir vænst um veikri (og mögulega dauðvona) reynir maður auðvitað eftir allra fremsta megni að vera bjartsýnn. Styðja og hugga sem mest maður má. Það er þó ekki þar með sagt að maður hugsi ekki einhvern andskotann sem er ekki jafn jákvætt. Ég átti erfitt með að verjast hugsuninni um hið versta. Sá ítrekað fyrir mér jarðarför. Hversdagslegar aðstæður mínar með strákinn okkar ef hún myndi deyja og þá einhverja fáránlega litla hluti eins og hver ætti að sjá um að klippa neglurnar á stráknum ef hún færi? En það var einmitt (og er oftast nær enn!) í hennar verkahring. Hvernig ætti ég að meika það að elda alltaf? Ekki beint hugsanir sem mér finnast sérstaklegar rökréttar eftirá sem helstu áhyggjuefni ekkils.
Það bjó einhvern veginn til einhvern ósýnilegan múr, sem ég reyndi þó að koma í veg fyrir að hún fyndi fyrir, enda mitt aðalstarf í þessu að láta hana að sjálfsögðu ekki finna fyrir öðru en bjartsýni og fullvissu um bata. Ég var samt smátt og smátt að gefa eftir. Að missa tökin á bjartsýninni í hausnum á mér, án þess þó að átta mig kannski á því fyrr en eftirá.
Hjónin á góðri stundu full af reynslu og með góða heilsu
Inní þessari innri baráttu miðri fékk ég nefnilega ómetanlega hjálp. Ég frétti af „makahópi“ hjá Ljósinu. Ég mætti þangað og vissi eiginlega ekki hverju ég átti von á, hvað væri gert á slíkum stað til að vinna úr ómögulegri stöðu. En þar fann ég nákvæmlega þann félagsskap sem ég þurfti á að halda. Hitti fólk í þessari sömu stöðu og ég. Fólk með sömu „fáránlegu“ hugsanirnar, sömu áhyggjurnar og sömu verkefnin. Á hverju fimmtudagskvöldi hittumst við á vegum Ljóssins í litlum hópi og ég náði einhvern veginn jarðsambandi aftur. Sætti mig við að þetta væri auðvitað fullkomlega eðlilegt að hugsa um og áttaði mig á því að ég væri alls ekki einn í þessum slag. Sú vissa hjálpaði ótrúlega mikið. Enda hugsa ég til þeirra tveggja sem ég hitti oftast, sem sérstaka bjargvætta í minni andlegu heilsu á þessum tíma. Það tekur mig líka ósegjanlega sárt að vita til þess að þau voru ekki jafn lánsöm og ég, heldur þurftu að lokum að kveðja sína maka. Fólkið sem ég leit upp til og komu mér aftur á jákvæðari stað. Þessi krabbameinsheimur er ekkert eðlilega harkalegur, en það hafa því miður alltof margir reynslu af.
Það sem ég man að sat í mér var þetta. Allt þetta stórundarlega drasl sem gekk á í hausnum á manni voru eðlilegar vangaveltur við fáránlegum aðstæðum sem enginn hefur undirbúning fyrir. Ég var hinsvegar að verða bilaður á þessu vegna þess að ég hafði ekki vettvang til að ræða þetta við nokkurn mann. Þetta tekurðu ekkert upp við makann eða nánustu aðstandendur, enda vill enginn auka á áhyggjur þeirra aðila. Nógu áhyggjufullir eru allir, eðlilega, útaf stöðunni sem uppi er. Þrátt fyrir að tíðindin af konunni minni væru heilt yfir jákvæð þegar meðferðin hófst, var krabbameinið greint mjög hraðvaxandi og í reynd voru þau ekki eitt í brjóstinu heldur þrjú. Slíkan baráttuanda krabbameinsins ber maður ekkert á torg.
Nema í þessum hópi hjá Ljósinu. Þar gat maður talað umbúðalaust og ég á endanum losaði um þennan sístækkandi hnút í maganum sem hafði byggst upp undanfarna mánuði. Þar kem ég aftur að kjarna málsins og ástæðu þess að ég skrifa þetta nú. Makar fólks með krabbamein verða líka að hugsa um sjálft sig og ræða við fólk í sömu stöðu um þessi ósköp.
Karl Hreiðarsson
Jafningjahópur og fræðsla fyrir unga maka – að 45 ára aldri hefst þriðjudaginn 13. nóvember kl 17:00.
Ekki er hægt að skilja eftir athugasemdir.
